Na podstawie różnic w odnajdowanych przedmiotach (szczególnie z czasów po 500 roku n.e.) Kostaryka podzielona została na trzy regiony archeologiczne: 1.Guanacaste/Nicoya, 2.Centralne Wyżyny/Zlewisko Atlantyku, 3. Diquis. Powodem różnic jest między innymi odizolowanie geograficzne terytoriów (przez pasma Kordylier).

Według Muzeum Narodowego w San Jose, blisko 200 stanowisk archeologicznych zostanie zalanych w wyniku planowanego projektu hydroenergetycznego w rejonie Buenos Aires.

Cechą znamienną wielu kostarykańskich przedkolumbijskich szczepów było rzeźbienie w jadeitach. Nigdy nie potwierdzono jednak występowania tych minerałów na terenie kraju. Panuje hipoteza, że były one przetwarzane przez Olmeków i Majów i przekazywane w ramach wymiany towarowej.

Ostatnio (2001 rok), w Alajuelita odkopane zostało nowe stanowisko archeologiczne w postaci indiańskiego cmentarzyska datowanego na 900 - 1.500 n.e. Jest to pierwsze takie miejsce odkryte po zachodniej stronie Mesety Centralnej. Odkopano wówczas 40 archeologicznych przedmiotów jak ceramikę, kamienne narzędzia, matates, łuki i złote ozdoby.

Historycy wyróżniają sześć okresów kulturowych kraju: I. (12000 p.n.e.-8000 p.n.e.), II. (8000 p.n.e.-4000 p.n.e.), III. (4000 p.n.e.-1000p.n.e.), IV. (1000 p.n.e.-500 n.e.), V. (500 n.e.-1000 n.e.), VI. (1000-1550 n.e.)

Pierwsze ślady człowieka na Kostaryce pochodzą z okresu III. Okres IV charakteryzował się zakładaniem osad, formowaniem się społecznej hierarchii oraz rozwojem produkcji jadeitów. W okresie V rozwinęła się umiejętność wyrabiania ceramiki. W VI powstawały miasta do 20 tysięcy mieszkańców którymi rządzili indiańscy kacykowie. Zostały one zniszczone lub opuszczone wraz z przyjazdem Hiszpanów.

W południowo-wschodniej części Kostaryki oraz na wyspie Cano masowo odnajdowane są granitowe i andezytowe perfekcyjnie ukształtowane kule różnych rozmiarów. Podczas gdy najmniejsze są wielkości pomarańczy, największe osiągają 16 ton wagi (2 metry średnicy). Zagadkowy pozostaje sposób ich wykonania, a także jak były transportowane oraz co oznaczały. Według jednej z hipotez były one astronomicznymi symbolami. Najbardziej kontrowersyjna hipoteza zakładała także, że były one pociskami batalistycznymi niezidentyfikowanych obiektów latających. Kilka z nich eksponowanych jest w Muzeum Narodowym w San Jose, lotnisku w Liberii oraz w ogrodach wielu rezydencji w San Jose.

W listopadzie 2001 roku, w centrum San Rafael de Oreamuno, archeolodzy z Muzeum Narodowego odkopali blisko 40 przedkolumbijskich grobów. Odnaleziono w nim dużą liczbę waz oraz tylko nieliczne kości. Zaledwie w dwóch grobach znajdowały sie kompletne kości. Najbardziej prawdopodobną tego przyczyną jest wysoka kwaśność gleby na tym terenie, która spowodowała ich rozkład.

W styczniu 2005 roku, Carlos H. Aguilar Piedra - pierwszy kostarykański archeolog - odznaczony został nagrodą kulturalną Magon. Uhonorowany został za swe naukowe osiągnięcia i znaczącą rolę w pracach archeologicznych na stanowisku w Guayabo. Urodził się w Cartago. W 1946 roku ukończył Narodową Szkołę Antropologii i Historii w Meksyku. W 2003 roku wydał książkę "El jade y el chaman".

Geografia
Parki narodowe
Historia
Kalendarium
Ciekawostki
Fauna i flora
Miasta
Prowincje
Osobistości
Wydarzenia