REPUBLIKA KOSTARYKI


.
.
.
KSIĘGA GOŚCI


Okres przedkolumbijski
XVI century
XVII century
XVIII century
XIX century
XX century
XXI century



 
HISTORIA: XVII century

Budowa drogi do Panamy

Dla ułatwienia kontaktów handlowych z Panamą, z rozkazu gubernatora Gonzalo Vasqueza de Coronado wytyczono w 1601 roku drogę z Cartago do Panamy. Mieszkańcy Cartago prowadzili nią muły, które następnie sprzedawane były na targach w Panamie. Były pierwszym towarem eksportowym w kraju.

Wizja Czarnej Dziewicy

2 sierpnia 1635 roku, w miejscu ustawienia dzisiejszej bazyliki w Cartago, młodej mulatce zbierającej chrust (Juanie Pereirze), ukazała się kamienna figurka Dziewicy Marii. Jeden z księży miał wówczas stwierdzić, że jest to znak od Świętej aby kochać każdego bez względu na rasę. Uznano wtedy o konieczności wybudowania na tym miejscu kościoła pod jej wezwaniem. (Dzisiaj jest to Bazylika Dziewicy Marii odwiedzana rokrocznie przez pół miliona pielgrzymów).

Założenie miasta Santiago de Talamanca

W 1605 roku Diego de Sojo z polecenia gubernatora Juana de Ocon y Truillo, ufundował u ujścia rzeki Sixaola miasto Santiago de Talamanca. Nadał mu nazwę na cześć miejsca swych urodzin w Hiszpanii. Leżąc na skraju regionu Talamanca, funkcjonowało ono dzięki powiązaniom komercyjnym z Panamą oraz konstruowaniu statków. Założenie miasta uważa się za pierwszy krok do podboju terenów Talamanca.

Pierwsza wizyta biskupa

W 1608 roku po raz pierwszy do Kostaryki przybył Pedro de Villareal (biskup Kostaryki i Nikaragui). Podczas swego pobytu ścierał się słownie z gubernatorem Ocon y Trillo.

Indiańskie rebelie

W 1610 roku aby nie dopuścić do kłótni pomiędzy gubernatorem Ocon y Trillo i dowódcą Gonzalo Vasquezem de Coronado trybunał Kapitanii powołał w miejsce regionu Talamanca prowincję Dui i Mejicanos. Coronado otrzymał oficjalny rozkaz podporządkowania dalszych jej części, co mimo wszystko wywołało ostry protest Ocona. Wyznaczył do tego zadania porucznika Diego de Sojo. Ten odznaczał się bardzo złym traktowaniem Indian. Na porządku dziennym były chłosty, obrywanie uszu i mordowanie. Zabijał on indiańskich kacyków by zdezorganizować hierarchię w plemionach. Doprowadziło to do tego, że 29 lipca 1610 roku wybuchło powstanie indiańskie. Indianie wymordowali Hiszpanów w pień i spalili miasto Santiago de Talamanca.

Dalsze niepowodzenia

W 1611 roku kolejna ekspedycja do Talamanca pod dowództwem Diego de Sojo kończy się fiaskiem.

W roku 1612, z Nikaragui wyruszają dwie ekspedycje. Jedna pod dowództwem Pedro de Olivera posuwała się lądem, a druga (pod wodzą Sebastiana Chacona de Luna) statkiem. Jednak również one zakończyły się niepowodzeniem.

Dalsze podboje Talamanca

W 1615 roku miasto Cartago znajdowało się w fatalnym położeniu. Poprzez brak indiańskich rąk do pracy, nieodnawiane domy popadały w ruinę. Coraz bardziej więc wygrywała idea ponownej inwazji w Kordylierze Talamanca, podczas której spodziewano się pojmać dużą populację Indian. Ówczesny gubernator Juan Mendoza y Medrano nakazał przeprowadzenie kilku najazdów na to terytorium. Odznaczał się on takim okrucieństwem, że z polecenia króla Hiszpanii doprowadzony został do siedziby audiencji w Gwatemali. W 1619 roku jego następca Alonso del Castillo y Guzman udał się z oddziałami nad rzekę Tarire, gdzie złapano i skąd ściągnięto jako niewolników do Cartago 400 Indian.

Piraci

Kostaryka była miejscem częstych ataków piratów od XVI do połowy XIX wieku. Największe pirackie napaści miały miejsce w wieku XVII. Częste ich najazdy były bezpośrednią przyczyną upadku dwóch głównych, kolonialnych portów morskich: Matiny na wybrzeżu Karaibskim oraz Esparza po stronie pacyficznej. Duże zainteresowanie Kostaryką wiązało się z chęcią odnalezienia dogodnej przeprawy pomiędzy dwoma oceanami by z łatwością kontynuować wyprawy w kierunku Peru. Według historyków, okrucieństwa jakich dopuszczali się piraci na wybrzeżach kostarykańskich były głównym czynnikiem osiedlania się ludności w Mesecie Centralnej. Twierdzi się również, że częste ataki piratów na Kostarykę, miały związek z jej strategicznym położeniem w przesmyku.

Pierwszym piratem, który zapędził się w rejon Kostaryki był Francis Drake. Od 1579 roku, swoją bazę wypadową, miał na półwyspie Osa oraz wyspie Cano. Atakował i grabił statki od Meksyku po Panamę.

Podbijanie regionu Talamanca

W 1662 roku po odejściu tymczasowego gubernatora Andresa Ariasa, jego syn Rodrigue Arias Maldonado próbował na nowo podbić region Talamanca i odbudować miasto Santiago de Talamanca. Indianie, którzy mu się podporządkowali osiedlali się na brzegu rzeki Talire.

Wkrótce po tym, ze względu na złe traktowanie Indianie zainscenizowali rebelię. W 1663 roku roku Maldonado zorganizował więc ludzi do nowej ekspedycji do Talamanca. Na miejscu założył miasto Conamare. Jednak jego ludzie zaczęli masowo dezerterować doprowadzając do tego, że został w górach zupełnie sam. Niespodziewanie Indianie którzy go odnaleźli, dotknięci jego uprzejmością, zaprowadzili go do najbliższej osady hiszpańskiej. Maldonado dostał później od króła Hiszpanii tytuł margrabiego Talamanca.

Epidemie

W XVII wieku nastała wielka epidemia Pandemic. W latach 1611 - 1660 z mapy zniknęły całe miasta i wioski. Dosięgła również kacyków, którzy pozostawili swoich ludzi bez zwierzchnictwa. Najazd Henry Morgana

W 1665 roku Hiszpania zamyka kostarykańskie porty ze względu na zagrożenie atakami piratów. Rok później 600 piratów dowodzonych przez Henry Morgana wylądowało w Portete, koło Limon i pomaszerowało na Cartago. Wysłana na rozkaz gubernatora Juana Lopeza de la Flora armia kolonialna okopała się pod Quebrada Honda. Piraci na wieść o tym zdecydowali się na odwrót. Wydarzenie to uznano za cud i przypisano Dziewicy Concepcion de Rescate - patronki Ujarras.

Od 1670 roku, pewien pirat francuski regularnie atakował pacyficzny port Esparza. Najsilniejsze zniszczenia przypadły na lata 1680 oraz dwukrotnie na 1685. Po ostatnim z nich miasto opuszczone zostało przez mieszkańców.

Rujnowanie Matiny

W 1676 roku, 800 piratów zacumowało w Portete i zawładnęło doliną Matina na wybrzeżu Karaibskim, którą okupowali przez kilka miesięcy dopóki nie zostali przepędzeni przez połączone siły hiszpańsko-indiańskie dowodzone przez kostarykańskiego gubernatora Juana Francisco Saenza. Matina atakowana była także w latach 1681, 1687, 1702, 1704 i 1740. W 1741 roku, aby zapobiec dalszym napadom, wzniesiono Fort Fernando, jednak już rok później został on doszczętnie spalony przez rozjuszonych korsarzy.

Skarby z Quepos

W 1671 roku liderzy kościołów w Panamie z obawy przed spodziewanym atakiem pirata Henry`ego Morgana postanowili o załadowaniu na trzy galeony 700 ton kościelnych precjozów. Statki wyruszyły na północ i istnieje przeświadczenie, że ich ładunek wyładowany został w pobliżu kostarykańskiego portu Quepos.

Kakao

W 1678 roku, dwadzieścia osiem lat po sprowadzeniu drzewek kakaowych z Nikaragui, w prowincji Limon rozwinęło się 130 tysięcy ich miniplantacji. Szczególnie duże były plantacje kakao w Matinie. Zakładały je elity z Cartago. Zatrudniani na nich byli murzyńscy niewolnicy, którzy przebywali tam w całkowitym odizolowaniu. Właściciele plantacji przybywali z Cartago na wybrzeże jedynie dwa razy do roku sobie tylko znanymi ścieżkami przez tropikalną dżunglę.

Kakao stanowiło pierwsze źródło bogactwa kolonialnej Kostaryki, na długo przed tym jak sprowadzono do niej kawę. Pod koniec wieku jednak znaczenie plantacji spadło ze względu na częste najazdy piratów, ataki Indian z Nikaragui oraz dekrety władz hiszpańskich o obowiązku humanitarnego traktowania Indian na plantacjach.

Tytoń i bawełna

Pod koniec XVII wieku wzrasta eksport bawełny i tytoniu. W niektórych miejscach plantacje kakao ustępują miejsca uprawom tytoniu. W 1787 roku Gwatemala przyznaje Kostaryce wyłączność na handel tytoniem. W 1792 roku jednak zostaje ona cofnięta ze względu na złą jakość towaru.


 
© 2004; SŁUPSK; Rafał Cezary Piechociński