Przybycie Kolumba
Wyspa Haiti została odkryta przez Krzysztofa Kolumba 6.XII.1492 roku i otrzymała nazwę La Espanola. Wcześniej nazywana była przez miejscowych Indian Taino – Quisqueya. Tainowie sądząc, że przybysze mają nadprzyrodzone umiejętności przywitali ich z należytymi honorami. Podjął ich kacyk Guacanagarix. Dostarczał im wszystkiego co tylko zapragnęli. Europejczycy uznali jednak Tainos za słabych, bez przywództwa i zaczęli traktować bardziej brutalnie. Kolumb próbował temu zapobiegać i to kontrolować. Po zatonięciu statku Santa Maria (noc z 24 na 25.XII.1492), postanowił założyć na wyspie mały fort z oddziałem hiszpańskim. Nazwał go La Navidad. Pozostawił na wyspie 38-osobowy garnizon, którego celem było dowiedzenie się gdzie znajduje się złoto i kopalnie. Dowodził nim Diego de Arania. Kolumb w I.1493 wyruszył w drogę powrotną do Hiszpanii. Od czasu opuszczenia przez niego wyspy dochodziło jednak do konfliktów na linii Hiszpanie – Indianie. Ci pierwsi często terroryzowali drugich porywając ich kobiety. O ile Guacanagarix zachowywał się ugodowo, o tyle inny kacyk Caonabo zaatakował i zniszczył La Navidad. Kolumb odkrył to w XI.1493. W okolicach zatoki Samana doszło do pierwszej potyczki Tainów z Hiszpanami.
Pierwsza miejscowość i rywalizacja z Santo Domingo
W 1493 roku Kolumb założył pierwszą miejscowość La Isabella, która nazwana została na część królowej hiszpańskiej. Osiedlaniu się na La Isabella nie sprzyjał także klimat. Panowała wilgoć i dodatkowo dookoła uciążliwe było sąsiedztwo moczarów. Kolumb przywiózł na wyspę 1.200 ludzi, trzcinę cukrową, trzodę. W okolice doliny Cibao wysłał poszukiwaczy złota. Kruszec odnaleziono jednak w pobliżu Santo Domingo i tam w 1498 roku przeniesiono La Isabellę.
W I.1494 roku doszło do nieudanej rebelii przeciwko Kolumbowi. Organizatorem jej był Bernal de Pisa, który skarżył się na niedostateczne zasoby złota na wyspie. Udało się go aresztować i powiesić. W 1495 roku wybuchło antyhiszpańskie powstanie, które zostało krwawo stłumione, a 500 schwytanych Indian wysłano do Sewilli w charakterze jeńców. Większość nie przetrwała w nowych warunkach. W 1496 roku brat Kolumba Bartłomiej opuścił La Isabelę i przeniósł się na południowe wybrzeże zakładając Santo Domingo de Guzmán, (które zostało stolicą). Po przeniesieniu do Santo Domingo osadnicy zaczęli występować przeciw Kolumbom stwierdzając, że chcą kontrolować całą wyspę. Buntownikom dowodził były burmistrz Isabeli Francisco Roldan. Oskarżał on braci Diego i Bartłomieja o zawłaszczanie bogactw wyspy. Bartłomiej wcześniej wprowadził system zwany repartimientos, na mocy którego niezależnie od stanu każdy kolonista miał otrzymać we władanie kilka wiosek. Wkrótce 400.000 żyjących wówczas na wyspie Tainos zostało zniewolonych i zmuszanych do pracy na kopalniach złota. Z powodu masakr do 1508 roku żyło ich już tylko 50.000, a w 1535 jedynie 6.000.
Tymczasem do Hiszpanii zaczęły docierać pogłoski o buntach i złej sytuacji na wyspie. Na miejsce wysłano Francisco de Bobadillę, który został nowym gubernatorem wyspy. Po przybyciu aresztował trzech braci za złe zarządzanie i w kajdanach w X.1500 roku odtransportował do Sewilli. Bobadillę zastapił w 1502 roku Nicolás de Ovando, który miał ambicję rozszerzenia wpływów hiszpańskich na wyspie. Odznaczał się największą brutalnością wobec Indian. Podczas jego rządów miasto bardzo się rozwinęło. Zastąpił on repartimientos innym systemem zwanym encomiendas (polegającym na przymusowej pracy Indian na rzecz osadników, którzy z kolei mieli dbać o ich bezpieczeństwo).
29.I.1502 roku przebywający po raz czwarty na wyspie Kolumb zalecał gubernatorowi Ovando niewysyłanie do Hiszpanii floty galeonów, ponieważ przewidywał zbliżający się huragan. Ovando nie chciał go jednak słuchać i kazał odcumować okręty. W wyniku sztormu 20 z nich zatonęło, 9 zdołało wrócić do portu w Santo Domingo, a tylko jeden zdołał dopłynąć do Hiszpanii.
W 1503 roku Ovando powiesił Anacaonę - wdowę po kacyku Caonabo i siostra Bohechio, która zaprosiła go na spotkanie indiańskich władców. Spalił on całe miejsce spotkania Indian ze wszystkimi uczestnikami wewnątrz. Wydarzenie to nazywane jest masakrą Jaragua.
W latach 1509-1515 funkcję gubernatora sprawował Diego Kolumb. Założył on pierwszą plantację trzciny cukrowej na obrzeżach Santo Domingo. Rządził wyspą jak prywatnym folwarkiem. W 1514 położył kamień węgielny pod budowę pierwszej katedry w Ameryce. W granicach Santo Domingo wybudowano pierwszy stały szpital w Nowym Świecie. Jednak w 1515 roku ponownie odwołany został do Hiszpanii. Mogło mieć to związek ze skargami księdza Bartolome de las Casas, który w tym samym roku popłynął do Hiszpanii opowiedzieć o złym traktowaniu Indian na wyspie (otrzymał za to miano apostoła Indian). W okresie 1520-1524 Diego Kolumb mianowany został wicekrólem Indii Zachodnich.
Afrykańscy niewolnicy
W 1501 roku hiszpańscy monarchowie Ferdinand I i Isabella wydali pozwolenie na to by kolonizatorzy hiszpańscy na Karaibach ściągali afrykańskich niewolników. Populacja Indian spadała do tego stopnia, że Hiszpanie potrzebowali sprowadzać z Afryki więcej Indian. Pierwsze grupy przybywały w 1503 roku. Pierwszy większy transport (250 Murzynów) zjawił się na wyspie w 1510 roku. Wkrótce zaczęto uprawiać przywiezioną z Wysp Kanaryjskich trzcinę cukrową. Pierwsza cukrownia w Nowym Świecie założona została w 1516. Kasta cukrownicza odgrywała bardzo dużą rolę w państwie. W 1522 roku nastąpiła pierwsza w Nowym Świecie rewolta niewolnicza. Wówczas doszło do zamieszek w posiadłości Diego Kolumba. Wielu z niewolników uciekło w góry. Murzyni, którzy uciekali z pracy często bratali się z Indianami i w ten sposób powstawała populacja Jambos. W 1519 na wyspie panowała mordercza epidemia czarnej ospy, przeżyło ją jedynie 3.000 Indian.
Enriquillo
Enriquillo był dawnym kacykiem Guarocuya, który ochrzczony został w klasztorze franciszkańskim w Santo Domingo. Kilka lat później hiszpański bogacz Andres de Valenzuela zgwałcił jego żonę, a jego samego na oczach innych Indian wybatożył. Enriquillo postanowił szukać sprawiedliwości w sądach, jednak dano mu do zrozumienia, że jeśli będzie nadal próbował dochodzić swoich praw, zostanie uwięziony. W 1519 roku w ramach buntu uciekł w góry Bahoruco, gdzie przez 14 lat był rebeliantem atakującym hiszpańskie konwoje. Hiszpanie bezskutecznie próbowali go schwytać. Udało mu się nawet przechwycić jeden z ich galeonów wiozących ładunek złota. W końcu Hiszpanie widząc, że nie jest możliwe schwytanie go po dobroci zaproponowali mu pokój. W 1533 roku na teren działalności Enriquillo przybył misjonarz kapitan Francisco de Barrio Nuevo i namawiał go do podpisania traktatu pokojowego. Dążył do tego sam król Hiszpanii Carlos V. Porozumienie zostało podpisane, a na jego mocy Hiszpanie zobowiązali się dać spokój mężczyźnie w zamian jeśli ten nie będzie atakować ich okrętów. Było to pierwsze porozumienie pokojowe podpisane przez przedstawicieli nowego i starego świata.
Okres 1540–1564
Wielu Indian po rewolcie funkcjonowało w niedostępnych górach. Nazywani byli dzikimi zwierzętami. W latach 1530`s ich napady były tak częste, że Hiszpanie chcąc poruszać się między plantacjami robili to tylko w dużych uzbrojonych grupach. W latach 1540`s Karaiby były strefą najazd piratów brytyjskich, francuskich i holenderskich. W 1541 roku Hiszpania wydała nakaz budowy fortyfikacji z Santo Domingo i oraz warunek wypływania w morze tylko pod zbrojną eskortą. W 1561 roku kubańska Hawana wybrana została jako strategiczny port handlowy mający wyłączność handlu z koloniami amerykańskimi. W 1564 roku w wyniku trzęsienia ziemi zniszczone zostały miasta Santiago de los Caballeros i Concepción de la Vega.
KONTAKT
| 
